මග හැරුණු මල

“සිතුම් අයියේ .....”

පසු ගිය කාලේ පුරාවටම මම අහන්න අසාවෙන් හිටි ඒ හඬ එකපාරටම මගේ සවනත පතිත විය. පුදුමයකි නැත්නම් ඒ දෛවයේ හැටිය. ඒ කටහඬ මුලින්ම මට ඇසුනෙත් මේ බස් නැවතුම් පොලදීමය. මගේ ඇස් මොහතකින් ඒ හඬේ හිමිකාරිය හොයා ගත්තේය. මම ඈ වෙතට පිය මනින අතරතුරේ මගේ හිත මාව බලෙන්ම  අතීතයට රැගෙන ගියේය.

සාමන්‍ය පෙළ ලියා අවසන් වීමෙන් ලද නිදහසෙන් මම ඒ දවස් ගත කලේ මහත් සතුටෙනි . ඇත්තම කියනවා නම් යෞවන මදය මගේ ඔළුවට තදින්ම පහර දී තිබුණේ ඒ අවදියේදීය. “සමනලයා” යන අන්වර්ථ නාමයෙන් මිතුරන් අතර මා ප්‍රසිද්ධ වී සිටියේ සමනලයෙකුට ගැලපෙන තරම් ලස්සන පෙනුමක් මට හිමිවෙලා තිබුන නිසා පමණක්ම නොවේ. සාමාන්‍යයෙන් සමනලුන් මල් සොයාගෙන තටු කඩාගෙන ඉගිලෙන කාලයක මල් එකා පසු පස එකා සොයා එන තරමටම මම වාසනාවන්තයෙක් වු නිසාය.

ඒ කාලයේ මල් එනම් ලස්සන කෙල්ලන් හොයා ගන්නත් නිකරුනේ කාලය කා දැමීමටත් මමත් මගේ සගයනුත් බස් නැවතුම් පොළ තෝරා ගත්තෙමු. එදත් දවසම නිකරුනේ ගත කළ මා හැන්දෑවේ නිවෙස බලා යාමට  බස් නැවතුමට ආවෙමි. ඉරිදා දවසක් බැවින් පාලු වූ බස් නැවතුමේ කෙළවරක ඇහැට පුරුදු නැති ගැහැණු ළමයෙක් පාර දෙස බලමින් සිටිනයුරු මම දැක්කෙමි.

 “නංගි ඇයි තනියම ?”

මගේ කට මොළය ක්‍රියාත්මක වීමට පෙර ක්‍රියාත්මක විය. ඇය හිස ඔසවා මා දිහා බැලුවාය.මා නෙලා ඇති මල් හා බලන කල ඇයට සුවිශේෂි වූ ලස්සනක් තිබුණේ නැත. එත් ඇගේ කළු පාට ඇස් වල බැල්ම තියුණු විය. ඇය හැඳ සිටියේ සුදු පාට මල් වැටුන ලා කොළ පාට ගවුමකි. ඇත්තෙන්ම කිවහොත් ඇය ගොඩේ කෙල්ලක් යැයි මට සිතුණි. මේ වගේ වෙලාවට පාළුව මග හරවා ගැනීමට කවුරුන් හෝ කමක් නැත.

“නංගි මේ පළාතේ කෙනෙක් නෙමෙයි නේද? මම කලින් දැකල නැති නිසයි අහන්නේ?”

එවර ඇගේ කටහඩ අවදි විය.

“හ්ම්ම්ම්”

“ඔයා ක්ලාස් ඇරිලා ගෙදර යන ගමන් නේද? කීය වසරේද ඉන්නේ ? කොහෙද ඉස්කෝලේ?”

ලද අවසරෙන් මම ප්‍රශ්න ගෝනියක් මම ඇගේ කරපිට දැම්මෙමි. ඈ සිනාසුණාය. ඇගේ සිනහව ලස්සනය.

“මම  ඒ ලෙවල් ක්ලාස් ආවා . උසස් බාලිකාවට එන්න ඉන්නේ ඒ  ලෙවල් කරන්න ”ඈ නොපැකිලව කතා කළාය. මතක හැටියට මම මේ සුදානම් වන්නේ පනස් පස් වෙනි මල නෙලා ගැනීමටය. මගේ සිහිනය කවදාක හෝ කෙල්ලන් සියයක් සමග යහළු වී වාර්තාවක් තැබීමය. ඒ නිසා කවුරුන් හෝ කමක් නැත.

මගේ ප්‍රේමයට බාධා කරමින් බස් රථය ආවේය.  මාද ඇය සමගින් බස් රථයට ගොඩ වුණෙමි. ඈ මා නොසලකා ගිහින් ආච්චි අම්මා කෙනෙක් ළඟ හිඳ ගත්තාය. මම වහා ඇය මගේ ලැයිස්තුවෙන් නෙරපා දැම්මෙමි. කෙල්ලන් මගේ පසුපස එන කාලයක මෙවන් කෙල්ලෙක් එක්ක කතා කිරීමද මදි පුංචි කමක් ලෙස මට සිතුණි.

කාලය ගෙවී ගියේය . මට ඉඳ හිට  ඒ ගොඩේ කෙල්ලව මුණ ගැසුනේය. ඇය නමින් සමනලී විය. පදිංචිව සිටියේ නගරයට ගම් තුන හතරක් ඈතින් වූ දුෂ්කර ගමකය. ඇය වැඩිය කතා නොකලාය. නමුත් මා දකින සෑම විටකදීම ඇයගේ මුහුණ සිනහවකින් ආලෝක මත් විය. මම ඒ සිනහවට ආසා කෙරුවෙමි.

උසස් පෙළ පන්ති ඇරඹුණේ සාමාන්‍ය පෙළ ප්‍රතිපල පිටවී සති දෙක තුනකට පසුවය. යන්තමින් සාමාන්‍ය පෙළ විභාගය සමත් වූ මම සගයන්ගේ කීමට උසස් පෙළ සඳහා වාණිජ්‍ය විෂය ධාරාව තෝරා ගත්තෙමි. පාසල් ඇරඹී දින දෙකතුනකට පසුව මම සමනලිව උදෑසන බස් රථයේදී දුටුවෙමි. ඇය උසස් බාලිකාවේ පාසල් නිල ඇඳුම හැඳ සිටියාය. ඇය මා නොදුටුවාය.

මට එදින සවස නැවත සමනලීව මුණ ගැසීමට අසාවක් ඇති වුයේ ඉබේටමය. එලෙසින්ම මම සමනලී පිළිබඳව මගේ සගයින්ගෙන් සඟවා තැබීමට වග බලා ගත්තෙමි. ඒ නිසා කලින් නිවසට යාමට අවශ්‍ය බව සගයින්ට පවසා පාසල අවසන් වීමට මද වෙලාවකට පෙර මම බස් නැවතුම් පොලට ගියෙමි.
මා සිතුවා නිවැරදිය. සමනලී පාසැල නිමාවී බස් නැවතුම් පොලට ආවාය.

“ඉතින් කොහොමද නංගි” සමවයසේ වුවත් මම සමනලීට නංගි ලෙස ඇමතීමට පුරුදු වී සිටියාය. ඇයද මා ඇමතුවේ සිතුම් අයියා යනුවෙනි.

“හොඳයි අයියේ” ඇයගේ මුණ සුපුරුදු සිනහවෙන් ආලෝකමත් විය.

“අලුත් ඉස්කොලේ  හොඳයිද? රැග් කලේ එහෙම නෑ නේද කට්ටිය. අවුලක් වුනොත් කියන්න මගේ යාළුවෝ ඉන්නවා ” මම ඇය සමග දොඩමලු වුවෙමි.

“ඔව් ඔයා ගැන එහෙ හරි ප්‍රසිද්ධයි හැමෝම කතා වෙනවා” ඇය සිනහවෙන්මඋත්තර දුන්නාය.

“එකනේ ආඩම්බර වෙන්න මම වගේ කෙනෙක් එක්ක කතා කරන්න හම්බ වෙච්ච එකට” මමත්  ඇගේ හිනාවට එකතු වුයෙමි”

බස් රථය ආවේය. ඇය වෙනදා මෙන් හිඳ ගැනීමට පොරකෑවේ නැත. මමද ඇය ගාවින් සිට ගත්තෙමි.

“මම දෙයක් කියන්න ආඩම්බර වෙන්නේ නෑ නේද? ” ඇය එක්වරම පැවසුවාය.

“කියන්න” මම කුතුහලයෙන් ඇයගේ මුහුණට එබුනෙමි.

“ඔයාට තිබ්බේ රඟපාන්න යන්න” ඇය සිනාවෙමින් කීවාය.

“ඇයි එහෙම කිව්වේ” මම පුදුමයෙන් ඇසුවෙමි.

“නෑ ඉතින් ඔයා නළුවෙක් වගේ ලස්සනයි. ලස්සනට කතා කරන්න දන්නවා. හොඳට රඟපාන්නත් පුළුවන් ඇති” ඇය වක්‍රාකාරයෙන් කිවේ මම කඩවසම් බවය. මීට පෙර මුණගැසී ඇති බොහෝ කෙල්ලන් එය මට පවසා ඇති මුත් මෙලෙස කීවේ  ඇය පමණක්ම බව මට හොඳින්ම මතකය.

“අයියෝ නංගි මම දැනටමත් රඟපානවා. මේ ළඟදිත් අයිශ්චර්යා එක්ක ෆිල්ම් එකක් කළා. ශාරුක් ගෙනුත් කරදරේ මේ දැනුත් කෝල් කරලා එන්න කිව්වා ” මම කීවේ ඇයට සිනහ පහල කරමිනි.

මම බස් රථයෙන් බැස යනතුරුම එදා ඇය මා ළඟින් හිටගෙන හිටියාය. අපි නොනවත්වාම කතා කළෙමු. ඒ කතා වල මම සුපිරි වීරයෙක් විය. ඇය මම කියන කතා ඇස් ලොකු කරන් අසා සිටියාය. සමහර තැන් ලස්සනට ගොතා දුන්නාය. බසයෙන් බසිද්දී මගේ හිත සතුටෙන් හා සැහැල්ලුවෙන් පිරී තිබුනේය.

ඉන්පසු සිතට දුකක් තනිකමක් දැනෙන දවසට මම සමනලී එනතුරු බස් නැවතුම් පොලේ බලා වරු ගණන් බලා සිටියෙමි. නමුත් මම ඇය දන්නා හඳුනන බව කිසිවෙකු සමග නොපැවසීමට වග බලාගත්තෙමි. එමගින් මට මදි පුංචි කමක් වේ යැයි එකල මට සිතුණි. ඇයද මා තනිවම දුටු විට පමණක් කතා බහ කළාය. යහළුවන් හෝ වෙනත් ගැහැණු ළමයෙකු සමග සිටින විටකදී ඇය මා නොදැක්කා සේ හැසිරුණාය.

“මම කවදා හරි යාලු වෙන්නේ බඳින්නම තමයි. දෙපාර තුන්පාර දෙන්න මගේ ළඟ හිත් ගොඩක් නෑනේ එක හිතයි තියෙන්නේ”
මගේ කෙල්ලන් සියයේ වාර්තාව ගැන කී මොහොතේ සමනලී පැවසුවාය. එදින මට සිතුනේ ඇයට තියෙන්නේ හණමිටි අදහස් බවය.

“මම නම් කවදාවත් ඔයා වගේ කොල්ලෙක් එක්ක යාලු වෙන්නේ නෑ ”

තවත් දවසක් ඇය පැවසුවාය. එදින ඇය බස් නැවතුම් පොලට එන විට මම සිටියේ මගේ හැට හතර වෙනි ගැහණු ළමයා සහ ඇගේ යහළුවන්ට මැදිවය. ඔවුන්ගේ තොරතෝංචියක් නැති කතා වලින් හෙම්බත් වී සිටි මට සමනලී දුටු විට නොනිම් සැනසුමක් දැනුණි.ඔවුන්ගෙන් ගැලවී මම බස් රථයට ගොඩ වුනේ එය ගමන් ආරම්භ කළ පසුවය.

“ඇයි ඒ නරක් වෙලා තියෙයි මම වගේ කොල්ලෙක් සෙට් වුනොත්” මම පැවසුවෙමි

“එත් එතකොට මට එයාව අනිත් කෙල්ලන්ගෙන් පරිස්සම් කරනවාට වඩා දෙයක් නැතිවෙයි” ඇය පැවසුවේ සිනහ වෙමිනි.
මම සමනලීව කොතරම් ළඟින් ආශ්‍රය කළත් ඇය සමඟ සම්බන්ධයක් ඇති කර නොගැනීමට වගබලා ගත්තෙමි. එයට ඇයගේ අහිංසක කමද පිවිතුරු ප්‍රේමය ගැන තිබුණ අදහස් ද හේතු විය. ඇයටද ඉගෙනීමේ කටයුතු ගැන මිස ආදරය පිළිබඳ අදහසක් තිබුණේ නැතිවා විය යුතුය.

තනියම යන එන සමනලී දෙස බැලුම් හෙලන මනමාල කොල්ලන් නොඅඩුව සිටයේය. ඔවුන් පිළිබඳව මගේ හිතේ තිබුනේ අපමණ කේන්තියකි. එවන් විටෙක මම සමනලීට වඩාත් ළඟින් සිට ගත්තෙමි.

“මේ බස් වල නිතර යන එන එක කෙල්ලෙකුට හොඳ නෑ බෝඩිමක් හොයා ගන්න” එවන් දවසක මම ඇයට පැවසුවෙමි . “ඉතින් ඔයා ඉන්නේ මගේ තනියට” ඇය වහා පැවසුවාය.

“එක එක කෙල්ලන්ට තනි රකිනවට වඩා මට වෙන වැඩ තියෙනවා” මම පැවසුවෙමි. ඇය සුපුරුදු සිනහව පෑවාය.

දින කිහිපයකට පසු මම පාසල් ඇරී සමනලී මුණ ගැසීමට පැමිණියද ඇය සුපුරුදු ලෙස බස් නැවතුම්පොළට නාවාය. ඇය පිළිබඳ මට තොරතුරු සොයා ගැනීමට මගක් නොවීය. නමුත් උසස් පෙළ විභාගයටද ළඟ බැවින් ඇය බෝඩිමක නතර වන්නට ඇති බව මට සිතුණි.

ඉන්පසු මට සමනලිව මුණ ගැසුණේ බොහොමත් කලාතුරකින්ය. එවන් හමුවීමක්ද සිනහවකට පමණක් සීමා කීරීමට මට සිදු වුයේ විටෙක මා වටා සගයින් සිටි බැවිනි. විටෙක මා සිටියේ කවුරුන් හෝ කෙල්ලක් සමගය.

උසස් පෙළ විභාගය අවසන් වීමට පෙර මම මාගේ අනු නම වන ගැහැණු ළමයා සමග ආදර කතාව පටන් ගත්තෙමි. ඇය කලින් සිටි අනු අට දෙනාටම වඩා විසේකාර කෙල්ලක් වුවාය. මා ඉදිරියේම ඇය මාගේ හොඳම යහළුවා සමග යාලු වුවාය. නමුත් මට ඒ පිළිබඳව කිසිම දුකක් හට ගත්තේ නැත.

උසස් පෙළ විභාගය අවසන් විය. මට නැවතත් අරමුණක් නැති විය. ජීවිතය ඔහේ ගලාගෙන ගිය අතර කෙල්ලන්ගෙන් හා ආදර සම්බන්ධ වලින්ද මම හෙම්බත් වී සිටියෙමි. සිය වෙනි ගැහැණු ළමයා මගේ  ජීවිතේ සහකාරිය කර ගත යුතු බව මම තරයේ සිතා ගත්තෙමි.  පාළුවත් තනිකමත් සිතට දැනෙන සැම විටෙකදීම මට සමනලීව මතකයට නැගුණේය. මා සමග සම්බන්ධකම් පැවැත් වූ සමහර කෙල්ලන්ගේ නම් පවා මට අමතකව ගිය නමුත් සමනලී සමග කතා කල හැම වචනයක්ම මට මතක තිබුනේය.

මම ඇය පිළිබඳව  හැකිතරම් සෙව්වෙමි. නමුත් ඈ සිටින්නේ කොහෙද යන්නවත් මට සොයා ගැනීමට නොහැකිවිය. මම ඈගේ කතා මතක් කර කර තනියම සිනා සුනෙමි. ඇය සමඟ සම්බන්ධයක් නොපැවැත්වීම ගැන දුක් වුයෙමි. ඇය කියු ආකාරයට ජීවිතේ වෙනස් කර ගත්තෙමි. රැකියාවකට ගියෙමි. මුදල් ඉතිරි කර ගත්තෙමි. කාලය කා දැමීම හා ගැහැණු ළමයින් සමග සම්බන්ධකම් පැවැත්වීම සම්පුර්ණයෙන්ම නවතා දැමුවෙමි. ඇය කැමැති කියූ ලෙස ඇඳුම් පවා තෝරා ගත්තෙමි. මගේ සගයෝ පවා මගේ වෙනස පිලිබඳව පුදුම වුවෝය.

“ඉතින් කොහොමද ? සිතුම් අයියේ”

සමනලී මාව අතීතයෙන් වර්තමානයට රැගෙන ආවේය. ඇය බොහෝ සේ වෙනස් වී සිටියේය . ස්ට්‍රේට් කර වර්ණ ගන්වන ළද කොණ්ඩය උරහිස දක්වා වැටී තිබුණි. රෝස පාට කුර්තා බ්ලව්සයකින් හා සුදු පැහැති කලිසමින් ඇයගේ සිරුරේ හැඩය මානාව  කැපී පෙනුණි. යාන්තමට තොල් වල වර්ණ ගන්වා තිබුණාය. නමුත් මේ කිසිවකින් ඇයගේ සිනහවේ තිබුන අව්‍යාජත්වයට බාධාවක් වුයේ නැත. ඒ සිනහව එදා වගේම සුන්දරය පිවිතුරුය.

“හොඳයි නංගියෝ” මම ඇය ගාවින්ම සිට ගත්තෙමි. අද නම් ඇයට යාමට දිය නොහැක. ඈ මම මගේම කර ගන්නෙමි. මලක් වගේ පරිස්සමට බලා ගන්නෙමි. මම තත්පරයට සිහින දහසක් දැක්කෙමි.

එවරද  මගේ මොළයට පෙර කට ඉස්සර වුයේය. මේ අවරුදු සය පුරාවටම විවිධ ලෙස සමනලිට ආදරය ප්‍රකාශ කිරීමට මා එකතු කර ගත් වචන සියල්ල මට මොහොතකට අමතක විය.

“කියන්න නංගි ඔයා හොයපු ඉරණම් කාරයා හම්බ වුණාද?”
ඇය සිනාසුණාය.  

“මම හිතන්නේ ඔව් මට ගොඩක් ගැළපෙන කෙනෙක් හම්බ වුණා අපි ගිය මාසේ එන්ගේජ් වුණා. වෙඩින් එකට හෝල් එකක් බුක් කරන්න තමයි අද ආවේ”

ලෝකයම මොහොතකට නතර වුණු සේ මට හැඟින. මගේ වෙනස ඇයට තේරුම් යන්නට ඇත.

ඇය යලිත් සිනාසුණාය. “ඉතින් කියන්නකෝ ෂාරුක් ඛාන් ළඟදී කෝල් කලේ නැද්ද” ඇය අසනවා මට ඈතින් ඇසුණේය.